سنگ کیسه صفرا  و عمل کله سیستکتومی

کیسه صفرا یک عضو کوچک است که زیر کبد شما قرار دارد. وظیفه اصلی آن ذخیره و کنترل غلظت صفرا، مایع ساخته شده توسط کبد است که به هضم غذاهای چرب کمک می‌کند. بعد از عمل جراحی برداشتن کیسه صفرا، کبد کماکان برای هضم نرمال غذا به اندازه کافی صفرا تولید می‌کند؛ اما به جای نگهداری در کیسه صفرا، صفرا به طور مستقیم از کبد به روده کوچک جریان می‌یابد.

هدف کلی : ارتقا خود مراقبتی بعد از  جراحی کله سیستکتومی( برداشتن کیسه صفرا ) و جلو گیری از عوارض آن

تعریف درد کیسه صفرا( سنگ  صفرا) : ورم کیسه صفرا باعث درد و حساسیت در قسمت فو قانی شکم شده و ممکن است به وسط جناغ یا شانه راست انتشار یابد و گاهی موجب تهوع و استفراغ شود. در بعضی افراد پوست و سفیدی چشم زرد شده و با خارش همراه است ( در صورتیکه، سنگ انسداد مجاری صفراوی را ایجاد کند ).

کله سیتکتومی یا بر داشتن کیسه صفرا به دو روش انجام می شود :

1) جراحی با ایجاد برش در سطح شکم

2)از راه لاپاراسکوپی و بدون برش جراحی

 مددجوی محترم شما بعد از لاپاراسکوپی ممکن است درد یا ناراحتی را در شانه خود تجربه کنید که  به علت استفاده  از  گازی است که جهت باد کردن ناحیه شکمی شما در طی جراحی استفاده شده است .

بعد از عمل مستقیم نشستن روی تخت یا صندلی و یا قدم زدن و یا استفاده از پد گرمایی می تواند نا راحتی را رفع کند. ضد درد طبق نیاز و تجویز جراح مصرف شود . اگر درد شما ساکت نشد به جراح خود اطلاع دهید .

از سر گرفتن فعالیتها

فعالیت سبک مانند قدم زدن را بلا فاصله شروع کنید بعد از گذشت 1تا2 روز پس از عمل دوش بگیرید و بعد از یک هفته می توانید رانندگی کنید و از بلند کردن اجسام بیش از 2.5 کیلو گرم بمدت یک هفته اجتناب گنید .

مراقبت از زخم

محل سو راخ را روزانه از نظر عفونت چک کنید و با آب و صابون ملایم بشویید و پانسمان نمایید .

از سرگرفتن تغذیه

پس از لا پا راسکوپی تغذیه نر مال را از سر بگیرید اگر نسبت به چربی قبل از جراحی عدم تحمل داشته اید به تدریج چربی را به مقادیر کم به رژیم غذایی خود اضافه کنید .


کنترل مراقبت و پیگیری

7تا10روز پس از عمل با جراح خود ملاقات کنید چنانچه شما دچار هر گونه علائم یا نشانه های عفونت در محل برش یا اطراف آن شدید به جراح اطلاع دهید.

علائم هشدار : شامل قرمزی ، حساسیت ، گرما ، ترشح از زخم و تب بالای 37.7 درجه سانتیگراد بیش از دو روز متوالی و تهوع و استفراغ یا درد شکمی شدید ، به جراح خود اطلاع دهید و به بیمارستان مراجعه نمایید.

مراقبت بعد از عمل جراحی باز

1-قرار دادن بیمار در وضعیت نیمه  نشسته   2-تسکین درد و مصرف مسکن بنا بر تجویز جراح معالج 3- بهبود وضعیت تنفسی و تشویق به تنفس عمیق و (اسپیرو متری مداوم ) .4-بهبود مراقبت از پوست و کنترل درن جهت تخلیه ترشحات ناحیه عمل و کنترل از نظر بروز عفونت مهم است .

مددجو ممکن است با لوله T تیوب مرخص شود که به تخلیه ( در ناژ ) صفرا کمک می کند باید هنگام پانسمان پس از ترخیص به کار کرد و ترشحات درن توجه شود تا مسدود نشده باشد و مانع از جابجایی و کشیده شدن آن نشود . عارضه ی مسدود شدن لوله  ، تجمع صفرا داخل حفره شکم ( صفاق ) می باشد .لو له T   تیوب  معمولا  300تا500 سی سی در 24 ساعت ترشحات دارد و این مقدار به کمتر از 200 سی سی بعد از 3تا 4 روز پس از جراحی کاهش می یابد . بعداز جراحی کیسه صفرا باید بگ یا کیسه متصل به  T تیوب پایین تر از سطح بدن قرار گیرد .و 1تا2 ساعت قبل از غذا  درن باید کلمپ شود ( بسته شود )و 7تا14 روز پس از جراحی  طبق دستور جراح معالج کشیده می شود . اگر شکم بند برای شما توصیه شده است حتما هنکام بر خواستن از بستر و راه رفتن آن را ببندید . رژیم غذایی نرم پس از  بازگشت صدای روده شروع می شود قبل از رژیم نرم توصیه به مصرف مایعات پس از عمل می شود .

هرچه سریعتر حرکت کنید تا از عوارض تنفسی و لخته شدن خون در اندام تحتانی جلو گیری شود. بعد از اینکه به شما اجازه خروج از تخت داده شد ، ابتدا لبه تخت بنشینید  و پس از حداقل 10 دقیقه و در صورتیکه سر گیجه نداشتید به کمک همراه خود حتما تحرک داشته باشید دراز کشیدن به مدت طولانی بهبودی شما را به تاخیر می اندازد .

طبق دستور داروهای تجویزی از جمله آنتی بیو تیک خوراکی را منظم مصرف نمایید .

توجه : اگر طبق دستور پزشک معالج هنگام پانسمان آموزش کشیدن مایع از T  تیوب به شما داده شده است هرگز محتویات سرنگ را داخل درن برنگردانید زیرا ممکن است با عث ورود محتویات دوازدهه به داخل سیستم صفراوی شود. پس از جراحی طبق دستور پزشک معالج پیگیری را انجام دهید و در تاریخ مشخص به در مانگاه یا مطب  جراح خود بروید .

علائم هشدار

 در صورت بروز تب و لرز -  تهوع و استفراغ - زردی ادراریا تیره رنگ شدن آن -مدفوع بی رنگ  -خارش و خون مردگی در سطح پوست و ترشحات بد بو و زرد رنگ  در ناحیه پانسمان ،قرمزی و تورم وگرما  در پوست ناحیه عمل شده و درد شدید ناحیه عمل سریعا به جراح خود اطلاع دهید و به مرکز در مانی مراجعه نمایید .

کشیدن بخیه ها طبق دستور جراح معالج انجام می شود .حد اقل 6 تا8 هفته پس از جراحی از بر داشتن اجسام سنگین خودداری کنید. 72 ساعت پس از جراحی و با اجازه جراح معالج می توانید استحمام نمایید .

منبع : ویراست چهارم پرستاری داخلی جراحی بر اساس آخرین ویراست برونر ، بلک و فیپس -زیر نظر دکتر انور الیاسی متخصص جراحی عمومی- واحد آموزش سلامت -مرکز  پزشکی آموزشی  ودر مانی کوثر